به نقل از «ایسنا»

کشف تازه در زنجان

تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۲۹۴۵۴

کاوش‌های باستان‌شناسان در زرین‌تپه چهرآباد زنجان به کشف آثاری از دوره ساسانی، از جمله بقایای یک فضای احتمالا کارگاهی منجر شد.

به گزارش ایسنا، بنابر اعلام پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، این مکشوفات در ادامه پژوهش‌های باستان‌شناسی معدن نمک چهرآباد و در راستای مطالعات چشم‌انداز  باستان‌شناختی منطقه پیرامون معدن نمک و گمانه‌زنی زرین‌تپه روستای چهرآباد، مطابق با مجوز پژوهشگاه، به‌دست آمد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ابوالفضل عالی ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی معدن نمک چهرآباد نیز درباره کاوش‌های این منطقه، گفت: زرین‌تپه با بلندی حدود ۱۲ متر در انتهای شمالی روستای چهرآباد، مشرف بر رودخانه و روستای چهرآباد قرار دارد و پراکنش قطعات سفالی و دیگر یافته‌ها نشان می‌دهد که این تپه مربوط به دوره ساسانی است.

او یادآور شد: این تپه نخستین‌بار در برنامه بررسی و شناسایی محدوده پیرامون معدن نمک در سال ۱۳۸۴ و پیش از شروع فصل دوم کاوش نجات‌بخشی، شناسایی شد. همچنین در سال ۱۴۰۰ در برنامه بررسی و مطالعه محوطه‌های تاریخی ناحیه جنوبی معدن نمک، زرین‌تپه به‌عنوان یک محوطه مهم دوره ساسانی توسط «حامد ذیفر» مورد مطالعه هدفمند قرار گرفت.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی معدن نمک چهرآباد افزود: از آنجایی که مطالعه جامع معدن نمک و پی بردن به ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی معدنکاران چهرآباد در دوره هخامنشی و ساسانی از اهداف مهم و اصلی ما در پژوهش‌های معدن نمک است، بنابراین برای تحقق این هدف در سال‌های اخیر مطالعات چشم‌انداز پیرامون معدن و مطالعه دقیق‌تر محوطه‌ها همزمان با معدن نمک در کانون توجه مطالعات باستان‌شناسی پروژه معدن نمک قرار گرفت.

او ادامه داد: در سال ۱۳۹۹ در تپه کوزه‌چی، تنها محوطه‌ای که در بررسی و شناسایی حوزه آبریز تلخه‌رود به دوره هخامنشی تاریخ‌گذاری شده بود، گمانه‌زنی انجام شد که در نتیجۀ گمانه‌زنی، مشخص شد که تپه کوزه‌چی یک کارگاه فلزکاری (آهن و مس) از دوره‌ هخامنشی و همزمان با استخراج نمک در چهرآباد است.

عالی گفت: گمانه‌زنی تپه کوزه‌چی، موجب افزایش دانسته‌های ما از محیط پیرامون معدن در دوره هخامنشی شده و نشان داد که در این دوره، استقرار بزرگ و دائمی در پیرامون معدن وجود نداشته و یک کارگاه فلزکاری که شاید تامین‌کننده ابزارهای معدنکاری معدن نمک بوده، در نزدیکی معدن فعالیت داشته است.

این باستان‌شناس با بیان‌این‌که به جز دوره هخامنشی، دوره ساسانی نیز یکی از ادوار اصلی استخراج نمک در چهرآباد بوده و بر اساس مطالعات انجام یافته استخراج نمک در دوره ساسانی از ابتدای این دوره آغاز شده و تقریباً تا انتهای دوره ساسانی ادامه داشته است، اظهارکرد: با توجه به ادامه مطالعات معدن نمک و ضرورت به دست آوردن آگاهی بیشتر از پیرامون معدن در دوره ساسانی، تصمیم بر آن شد تا همچون تپه هخامنشیِ کوزه‌چی، زرین تپه چهرآباد که بر اساس مطالعات سطحی دارای تکه‌های سفال، شیشه و قطعات فلزات حرارت دیده است، در مرحله نخست گمانه‌زنی شود.

او افزود: انجام گمانه‌زنی و کاوش محدود با هدف کسب اطلاعات اولیه از ماهیت و کارکرد تپه باستانی، دوره‌ها و لایه‌های تاریخی آن و پی‌بردن به ارتباط احتمالی محوطه با معدن نمک چهرآباد است، بنابراین مطابق با اهداف و فرضیات در نظر گرفته شده، گمانه‌زنی در زرین تپه انجام شد.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی معدن نمک چهرآباد گفت: در کاوش این فصل تا کنون بقایای یک فضای احتمالاً کارگاهی با مقادیر زیادی خاکستر و ذغال و سازه‌های خشتی و سنگی به‌دست آمده و بر اساس یافته‌های موجود از جمله قطعات سفال، احتمالاً آثار مکشوفه مربوط به دوره ساسانی هستند که یقیناً با ادامه کاوش، اطلاعات بیشتری از کارکرد و تاریخ دقیق محوطه به‌دست خواهد آمد.

این تپه تاریخی یکی از ۱۸ محوطه تاریخی شناسایی‌ شده نزدیک معدن تاریخی چهرآباد است و کاوش‌های باستان‌شناسان در این تپه به‌ منظور بررسی ارتباط احتمالی این تپه با معدن نمک چهرآباد زنجان انجام می‌گیرد. معدن نمک چهرآباد زنجان خاستگاه مردان نمکی است. «مردان نمکی» نامی است که به شش شوریدۀ کشف‌شده در زمستان سال ۱۳۷۲ (۱۹۹۳ میلادی) در معدن نمک چهرآباد استان زنجان داده شده‌ است. در میان آن‌ها جسد یک زن و یک پسر نوجوان نیز وجود دارد. تعدادی از مردان نمکی بر اثر ادامهٔ کار معدن با بولدوزر، به‌شدت آسیب دیده‌اند. در سال ۲۰۰۸ بهره‌برداری از این معدن متوقف شد و جسد ششمین مرد نمکی به دلیل کمبود امکانات لازم برای نگهداری از آن، دست نخورده در معدن باقی ماند.

از میان مردان نمکی یافت شده، سه مرد نمکی مربوط به زمان هخامنشیان (حدود ۴۰۰ پیش از میلاد) و دو مرد نمکی دیگر نیز مربوط به اواخر دوران ساسانی (حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ بعد از میلاد) هستند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: باستان شناسي کاوش دوره ساسانی یافته های باستان شناسی مردان نمکی معدن چهرآباد زنجان گردشگري باستان شناسي میراث جهانی یونسکو یافته های باستان شناسی اكتشاف نيروي هوايي ارتش گردشگري باستان شناسي میراث جهانی یونسکو یافته های باستان شناسی باستان شناسی معدن نمک چهرآباد دوره هخامنشی پیرامون معدن دوره ساسانی مردان نمکی گمانه زنی زرین تپه کوزه چی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۲۹۴۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کشف یک مقبره ۲۲۰۰ ساله مجلل در چین

کاوشگران از مدت‌ها قبل مشغول کاوش و بررسی مقبره ۲۲۰۰ ساله مجللی هستند که در چین کشف شده و حالا یک کارشناس این فرضیه را مطرح کرده است که مقبره به یک پادشاه چینی تعلق دارد.

به گزارش ایسنا، یک کارشناس باستان‌شناس اعلام کرد که یک مقبره ۲۲۰۰ساله مجلل در شرق چین کشف شده است که احتمالا به فرمانروای «ایالت چو» ‌تعلق دارد.

به گفته اداره ملی میراث فرهنگی چین، این مقبره بزرگترین و پیچیده‌ترین مقبره‌ای است که در «ایالت چو» کشف شده است و می‌تواند اطلاعات جدیدی درباره وضعیت آن دوره از تاریخ ارائه دهد.

بنابر گزارش «لایوساینس»، باستان‌شناسان چهار سال اخیر را صرف کاوش این مقبره در منطقه «Wuwangdun» کرده‌اند که در نزدیکی شهر «هواینان» در استان «آن‌هوئی» واقع شده است.

براساس گزارش‌های «شینهوآ»، باستان‌شناسان بیش از ۱۰۰۰ اثر تاریخی را در این محوطه باستان‌شناسی کشف کرده‌اند که از جمله آنها به ظروف برنزی مخصوص مراسم‌های تشریفاتی، آلات موسیقی و یک تابوت به همراه بیش از هزار نشان حکاکی‌شده می‌توان اشاره کرد.

تاریخ‌گذاری رادیوکربن و سایر بررسی‌ها نشان می‌دهد قدمت این مقبره به اواخر دوران «ایالت چو»، یعنی حوالی ۲۲۰ پیش از میلاد، زمانی که این منطقه تحت تاثیر ایالت «چین» قرار گرفته بود، بازمی‌گردد.

ایالت «چین» در نهایت در بین هفت ایالت جنگ‌طلب پیروز شد و اتحاد بعدی آن کشور رسماً به عنوان آغاز چین مدرن در نظر گرفته شد.

«ژیچنگ گونگ» (Xicheng Gong) ـ باستان‌شناس مؤسسه آثار فرهنگی و باستان‌شناسی استان «آن‌هوئی» ـ که هدایت کاوش‌ها را بر عهده دارد، به «شینهوا» گفت که تاریخ این مقبره به دوره حساس قبل از فروپاشی سیستم فئودالی «چو» مربوط است. کشف این مقبره و یافته‌های آن می‌تواند تصویری کلی از شرایط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فناوری و اجتماعی ایالت چو ارائه دهد.

«ژیگو ژانگ» (Zhiguo Zhang)، محققی که در کاوش‌های مرکز ملی باستان‌شناسی چین (بخشی از NCHA) مشارکت دارد، گفت که باستان‌شناسان در آزمایشگاه ویژه‌ای با اکسیژن کم که در  محوطه تاریخی ساخته شده بود، فعالیت کردند تا آثار کشف‌شده را سالم نگه دارند.

این محقق همچنین توضیح داد که علاوه‌بر روش‌های سنتی اندازه‌گیری، محققان از اسکن دیجیتال، نقشه‌برداری و طراحی برای ایجاد یک مدل سه‌بعدی دقیق از مقبره استفاده کردند و نشانه‌های نوشته‌شده روی در تابوت با فناوری تصویربرداری مادون قرمز ثبت شد.

به گفته «ژانگ»، محققان فقط یک‌سوم از مقبره را کاوش کرده‌اند و هنوز مشخص نیست که چه کسی در آنجا دفن شده است.

هویت فردی که در مقبره دفن شده ممکن است آن‌قدرها هم اسرارآمیز نباشد، چراکه پس از انتشار گزارش «شینهوا»، یک کارشناس به «لایو ساینس» گفته است این مقبره احتمالاً به پادشاه ایالت فئودالی «چو» تعلق داشته باشد.

«مارگارت پروچ» (Margarete Prüch)، باستان‌شناس و مورخ هنری دانشگاه هایدلبرگ در آلمان که در کاوش‌ این مقبره مشارکت نداشته است، گفت که اخیرا در سفری به کره با استادان دانشگاه درباره این مقبره گفت‌وگو داشته است.

در سال ۲۰۲ پیش از میلاد، ‌ قلمرو «چو» تحت کنترل سلسله «هان»، جانشینان سلسله «چین» (کین) قرار گرفته بود و در سال ۱۹۴ پیش از میلاد نیز یکی دیگر از دولت‌های وابسته به «هان» یعنی «یان»، کنترل بخش شمالی کره را به دست گرفته بود، بنابراین مقبره‌های چینی این دوره از تاریخ در کره بسیار مهم است.

«پروچ» در گفت‌وگو با «لایوساینس» اعلام کرد که این مقبره احتمالا به پادشاه «کائولی» تعلق دارد که در فاصله ۲۶۲ تا ۲۳۸ پیش از میلاد حکومت کرد.

کانال عصر ایران در تلگرام